Ban thờ không chỉ là một không gian tâm linh linh thiêng, mà còn là nơi được tôn kính nhất trong mỗi gia đình.
Khi cuối năm đến, việc bao sái ban thờ, cũng như dọn dẹp không gian linh thiêng trở nên đặc biệt quan trọng.
Tuy nhiên, không phải mọi người đều am hiểu cách tiến hành việc này một cách chính xác, sao cho không vi phạm những quy định phong thủy quan trọng.
Thậm chí, có người không may mắn thực hiện nhầm lẫn, vô tình vi phạm những điều cấm kỵ khi làm sạch ban thờ.
Hãy cùng Trúc Chỉ Hà Nội tìm hiểu cách bao sái, dọn dẹp bàn thờ ngay nhé:
Bao sái bàn thờ là gì?
Bao sái bàn thờ, theo cách mà nhà Phật hay gọi, nói cách khác là việc làm sạch và dọn dẹp bát hương.
Đây là một nhiệm vụ cần thiết khi năm cũ sắp trôi qua. Khái niệm này có thể được mở rộng để bao gồm việc làm sạch toàn bộ không gian bàn thờ, thường được thực hiện vào ngày cúng Ông Công, Ông Táo, tức ngày 23 tháng Chạp hàng năm.
Trong thực tế, vào các ngày mùng 1 và rằm hàng tháng, mọi người cũng thường làm sạch bàn thờ khi cúng để tưởng nhớ tổ tiên.
Tuy nhiên, việc bao sái bàn thờ vào cuối năm lại mang một ý nghĩa vô cùng quan trọng.
Quy trình làm sạch, cắt tỉa những cuống nhang để bàn thờ trở nên gọn gàng, tươm tất là cách thể hiện lòng tôn kính, biết ơn của thế hệ sau đối với ông bà, tổ tiên của mình.
Tại sao phải bao sái và rút tỉa chân hương bàn thờ?
Theo quan niệm phong thuỷ, không gian bàn thờ được xem là trung tâm tích tụ năng lượng của gia đình.
Năng lượng này ảnh hưởng trực tiếp đến mọi khía cạnh của cuộc sống gia đình.
Do đó, việc để chân nhang quá đầy trong bát hương có thể gây cản trở cho sự lưu chuyển của năng lượng, tiềm ẩn những ảnh hưởng tiêu cực đến vận khí của gia đình.
Chính vì lý do này, việc cắt tỉa chân hương, lau dọn và sắp xếp lại bàn thờ trở nên hết sức quan trọng.
Ở một số nơi, bát hương được coi là vật không thể di dời khi đã đặt lên bàn thờ, do đó khi dọn dẹp, gia chủ cần phải hết sức tỉ mỉ, thận trọng để không gây ảnh hưởng đến không gian tâm linh này.
Khi bao sái bàn thờ nên dùng nước gì để lau bát nhang là chuẩn nhất?
Theo các nhà chuyên môn về phong thủy, khi làm sạch bàn thờ, gia chủ có thể lựa chọn sử dụng ba loại nước sau:
Nước ấm
Nước ấm được đựng trong thau hoặc chậu sạch, sau đó dùng để ngâm khăn lau bài vị, đồ thờ và bát nhang. Để cẩn thận hơn, gia chủ có thể dùng khăn riêng biệt cho từng vật dụng trên bàn thờ.
Chậu nhỏ chứa nước ấm và khăn lau dành riêng cho bàn thờ cần được bảo quản cẩn thận, đảm bảo không dùng chung với khăn rửa mặt hoặc chậu tắm.
Nước ngũ vị hương tẩy uế
Gia chủ cần phân biệt giữa nước ngũ vị hương tẩy uế và ngũ vị hương dùng trong nấu ăn.
Nước ngũ vị hương tẩy uế gồm các loại thảo mộc như quế, đinh hương, hồi, gỗ vàng, bạch đàn, còn được gọi là nước cầu an hay nước phú quý.
Gia chủ có thể chọn mua nước ngũ vị hương tẩy uế đóng chai sẵn hoặc gói thảo dược để đun sôi và lọc lấy nước.
Rượu gừng
Rượu gừng không chỉ có lợi cho sức khỏe, mà còn rất hiệu quả khi dùng để lau dọn bàn thờ.
Cả rượu và gừng đều có khả năng diệt khuẩn, làm sạch các vật dụng thờ cúng và tạo ra hương thơm nhẹ nhàng.
Nước gừng còn giúp đem đến sinh khí mới cho không gian bàn thờ.
Gia chủ có thể tự ngâm một hũ rượu gừng lớn để dùng trong suốt cả năm.
Nếu không có rượu gừng ngâm sẵn, bạn cũng có thể sử dụng vài củ gừng tươi, rửa sạch, giã nát và ngâm trong rượu trắng khoảng một tiếng, sau đó lọc lấy nước để pha với nước ấm dùng lau dọn bàn thờ.
Cách bao sái bàn thờ và rút tỉa chân hương chuẩn nhất
Để tiến hành việc làm sạch và cắt tỉa chân hương theo phong thủy, gia chủ cần chuẩn bị những yếu tố sau:
Thời gian thích hợp để bao sái bàn thờ
Truyền thống của người Việt thường đặt việc làm sạch bàn thờ và cắt tỉa chân hương vào mỗi dịp cuối năm, gần Tết Nguyên đán, với quan niệm tránh làm động đến bát hương.
Tuy nhiên, theo giáo lý Phật giáo, không gian bàn thờ luôn nên được giữ sạch sẽ. Để thể hiện sự kính trọng, con cháu không nên chỉ chú trọng đến mê tín.
Không nên chờ đến cuối năm mới lau dọn bàn thờ, tránh để không gian linh thiêng nhất bị bẩn suốt 364 ngày trong năm.
Do đó, gia chủ có thể chọn thời gian thích hợp trong mỗi tháng để thực hiện việc này, miễn là hành động đó đến từ sự thành tâm.
Người tiến hành bao sái bàn thờ
Người thực hiện việc làm sạch bàn thờ và cắt tỉa chân hương cần phải có lòng kính trọng và chu đáo trong việc thờ cúng.
Trước khi bắt đầu, người đó cần tắm rửa thật sạch, giữ đầu tóc gọn gàng và chú tâm vào công việc.
Chuẩn bị lễ vật khi bao sái bàn thờ
- Một đĩa xôi
- Một đĩa trái cây theo mùa
- Một miếng thịt đã luộc
- Một ấm trà cùng với bộ gồm 5 chén nhỏ
- Ba chén rượu nhỏ
- Một chén nước sôi đã để nguội
- Hai lọ hoa tươi
- Ba tờ tiền vàng giả để cúng.
Hướng dẫn chi tiết các bước bao sái bàn thờ
Bước đầu tiên:
- Lau sạch nhà cửa và mở rộng tất cả cửa trước khi tiến hành nghi lễ. Chuẩn bị một đĩa hoa quả theo ý thích (có thể ăn sau khi cúng).
- Chuẩn bị 10 bông cúc vàng chia thành 2 bình đặt ở hai bên (nếu không có hai bình, bạn cũng có thể sử dụng một bình với 5 bông cúc).
- Chuẩn bị rượu trắng, một củ gừng để vỏ giã nát, và một khăn sạch (ngâm gừng và rượu, sau đó ngâm khăn trong dung dịch rượu ít nhất 30 phút trước khi lau dọn).
Bước thứ hai:
- Thắp một nén hương và cầu khấn xin phép tổ tiên và các vị thần linh, thần tài, xin được dọn dẹp bàn thờ và xin các vị tạm rời đi để tiến hành việc dọn dẹp. Bắt đầu dọn dẹp sau khi nén hương tàn.
Bước thứ ba:
- Hạ các vật phẩm cần lau dọn, nhưng tuyệt đối không hạ hay di chuyển bát hương.
- Chuẩn bị một bàn lớn, phủ vải hoặc giấy màu đỏ lên trên, và để tất cả vật phẩm thờ cúng đã được lau dọn ngay ngắn lên bàn.
- Sử dụng khăn sạch đã ngâm trong rượu gừng để lau sạch tất cả các vật phẩm thờ cúng, sau đó dùng khăn khô để lau lại. Lau từng món một cách kỹ lưỡng, không để vật phẩm thờ cúng rơi vãi hoặc lăn lóc.
Bước thứ tư:
- Rửa sạch hai tay bằng rượu gừng.
- Lấy khăn khô, lau sạch bụi trên và xung quanh bát hương.
- Sau khi lau dọn, dùng hai tay rút tỉa từng chân hương cho đến khi chỉ còn lại 1/3/5/7/9 chân hương.
- Sau khi rút chân hương, hóa chân hương đi và thả tro tàn xuống sông có dòng chảy.
- Sau đó, dùng khăn sạch khô để lau dọn tàn từ chân hương cũ rơi xuống, sau đó dùng khăn đã ngâm rượu gừng để lau lại một lần nữa.
Bước thứ năm:
- Đặt lại vật phẩm thờ cúng, thay nước mới, thay gạo và muối (nếu có), sau đó khấn xin các vị trở lại, thông báo đã hoàn thành công việc.
Lưu Ý:
- Nếu nhà có bàn thờ Phật, tượng Phật, hình Phật, hãy dùng khăn thấm nước đã ngâm hoa hồng vàng để lau, không sử dụng rượu.
- Việc bao sái không quá khó khăn, chỉ cần cẩn thận, thành tâm và chậm rãi.
XEM THÊM: Trang trí bàn thờ gia tiên
Văn khấn bao sái bàn thờ chuẩn phong thủy
Văn khấn trước khi rút chân hương
Trước khi bắt đầu quá trình rút tỉa chân hương, quan trọng nhất là bạn cần phải đọc văn khấn để xin phép thực hiện công việc này.
Dưới đây, chúng tôi sẽ cung cấp một bài văn khấn tỉa chân nhang chuẩn mà bạn có thể sử dụng như một tài liệu tham khảo, giúp bạn đảm bảo rằng bài khấn xin tỉa chân nhang của mình sẽ được thực hiện một cách chính xác nhất.
Văn khấn sau khi bao sái bàn thờ
Sau khi hoàn tất quá trình rút tỉa chân hương, việc tiếp theo bạn nên làm là đọc văn khấn bao sái bát hương, nhằm hoàn thiện nghi lễ này.
Dưới đây, chúng tôi sẽ cung cấp một bài khấn chuẩn mà bạn có thể sử dụng làm tham khảo, giúp nghi lễ của bạn trở nên hoàn mỹ và đầy ý nghĩa.
Văn khấn tỉa chân hương bàn thờ thần tài
Lưu ý rằng bàn thờ Thần Tài và bàn thờ Gia Tiên mang những ý nghĩa khác nhau nên bài văn khấn trong lễ bao sái cũng sẽ tương ứng khác biệt.
Để thực hiện lễ bao sái một cách chuẩn xác và hiệu quả, quý vị cần đọc văn khấn đúng dành riêng cho từng bàn thờ.
Thực hiện đúng và đầy đủ những bước này sẽ giúp việc rút chân hương và lễ bao sái diễn ra một cách trôi chảy và chính xác nhất.
Một vài điều cần lưu ý khi bao sái bát hương, tỉa chân hương
Trong quá trình thực hiện nghi thức bao sái bàn thờ và tỉa chân hương, những điều sau đây cần được chú trọng:
Hãy chọn thời gian phù hợp để thực hiện nghi thức. Ví dụ, bạn có thể chọn ngày 24 tháng chạp vào các giờ Thìn, Tỵ, Mùi; ngày 28 tháng chạp vào giờ Mão, Tỵ, Thân; hoặc ngày 29 tháng chạp vào giờ Thìn, Tỵ.
Khi thực hiện nghi thức, bạn cần mặc đồ trang phục gọn gàng và sạch sẽ.
Trong quá trình tỉa chân hương và lau dọn, bạn cần thực hiện một cách nhẹ nhàng để tránh làm rơi vỡ đồ đạc.
Lưu ý không lau dọn hay bao sái bát hương gia tiên trước các vị thần linh.
Trong quá trình lau dọn, hãy sử dụng khăn và nước ấm sạch.
Những hướng dẫn trên đây từ Trúc Chỉ Hà Nội mong rằng đã giúp bạn thực hiện nghi thức bao sái bàn thờ theo cách chuẩn nhất, nhằm mang lại nhiều may mắn cho năm mới.
Việc này không chỉ thể hiện lòng kính trọng của người Việt đối với tổ tiên và các vị thần linh, mà còn mang đến sinh khí và tài vận cho gia đình.
Hãy thực hiện nghi thức bao sái bàn thờ một cách thành tâm và chỉn chu để cả năm bình an và hạnh phúc.
Có thể bạn quan tâm: Trang trí bàn thờ ngày tết
